Lunkarya

De lunkarya is een redelijk recent ontstane mutatie die uit zijn ontstaansland Zweden is overgekomen, en is op dit moment de enige dominant verervende krul. Ook de curly vererft dominant, maar de curly is niets anders dan de kortharige lunkarya. De krul van de lunkarya is duidelijk anders dan die van de texel, merino en alpaca. De vacht voelt vettiger en stugger, en een grappige bijkomstigheid is dat de vacht ook heel anders ruikt. De geur is moeilijk te omschrijven en wordt wel eens ‘nat mos-geur’ of ‘bosgrondlucht’ genoemd! Lunkarya wordt omschreven als S-type, C-type of P-type. Daarmee wordt bedoeld, dat hij geen kruinen heeft (S van Sheltietype), één voorhoofdskruin (C van Coronettype) of de kruinen van de peruvian (P-type dus!). De lunkarya heeft erg snel aan populariteit gewonnen en wordt veel gefokt, waarbij opvalt dat de zilveragouti bonte lunkarya het meest gezien wordt.

foto (c) Caviastal Chinchi

De standaard

De lunkarya is in Nederland nog niet erkend. Er zijn op dit moment wel enkele fokkers bezig met het voorwerk om ze in zilveragouti bont voor te brengen voor erkenning, maar dit kan nog even duren. Hieronder een vertaling van de Zweedse standaard.

Lichaam:
Kort en compact. Stevig in lijf en schouder. Kop kort en breed. De kop moet in proportie zijn met het lijf, en is tenminste ¼ van de cavia.
Fouten zijn een platte kop, een lange smalle kop met puntsnuit, een te grote of te kleine kop, slecht behoekte en smalle schouders, te wijde of te smalle achterhand. Skeletafwijkingen en groeiafwijkingen zijn diskwalificatiefouten.

Oren: oren groot en hangend, gelijkmatig gevormd en geplaatst, wijd uiteen geplaatst. Fouten zijn vouworen, kleine oren, te hoge oren, ongelijkmatige oren.
Ogen: rond, groot en helder. Fouten zijn een hangend ooglid of niet zichtbaar spekoog. Diskwalificatie volgt bij cataract, glaucoom, zichtbaar spekoog of blindheid.

Vacht:
De vacht moet hard en golvend zijn. En cavia met erg harde vacht kan nog zacht krullend zijn als het dier jong is, maar met de leeftijd wordt de vacht harder. De vacht volgt de lichaamsvorm niet maar staat overeind van de huid af, omdat de vacht zeer vol en dik is. De schouder- en bakkenbaardbeharing moeten goed aansluiten op de sleep. De vacht mag niet geknipt worden en dient over het hele lijf schoon en in goede conditie te zijn. Fouten zijn zacht haar, te vet haar of kale(re) plekken. Te weinig volume. Te mat. Haarlengte niet in overeenstemming met de leeftijd van het dier. Diskwalificatie volgt bij gescheerde, getrimde, aangeknaagde of geknipte vacht.

Conditie en presentatie:
De cavia moet goed gespierd en solide aanvoelen. Het dier moet schoon voorgedragen worden en in volle vacht. Fouten zijn overconditie en mager in conditie, vuile vacht, ogen, oren. Diskwalificatie volgt bij veel te magere of te dikke cavia, zichtbaar ziek, vachtafwijkingen en ongedierte, tandproblemen.

Lichte fouten

Zie boven

Zware fouten

Zie boven

Kleuren

Lunkarya’s zijn in meerdere kleuren te vinden. Wel valt een lichte voorkeur voor agoutivarianten te zien, waarbij de zilveragouti bonte het meest voorkomt.  

Erkenningen

Nog niet erkend in Nederland, België, Duitsland en Europa.

Genetica

Een lunkarya is LuLu, dus zoals gezegd een dominant verervend gen. Een lunkarya met een ander langharig ras zal dan ook lunkarya geven, maar over het algemeen wordt dit niet aangeraden. Lunkaryafokkers proberen zo serieus mogelijk enkel lunkarya’s met elkaar te verparen, omdat de ervaring leert dat de vachtkwaliteit achteruit gaat als niet-lunkarya’s ingekruist worden.

De minipli is een uitzondering: om deze te creëren, moet bewust texel, merino of alpaca ingekruist worden, zie daar voor meer informatie. Is dit echter niet je hoofddoel, ga dan beslist geen andere krulvariant met de lunkarya kruisen! De lunkaryavacht zal er op achteruit gaan, omdat de andere langharige krulvachten juist op zijdezachtheid geselecteerd worden, terwijl de lunkarya zo hard mogelijk van vacht moet zijn.

Overige informatie

De lunkarya is een erg zachtaardige cavia en de vacht vraagt weinig onderhoud.

De lunkarya en curly gaan door een vachtwissel. Dit is uniek voor de lunkarya en curly: andere (half)langharige varianten zoals bv. de sheltie of texel zijn langharig omdat hun rui onderdrukt wordt, waardoor het haar maar blijft doorgroeien. Bij kortharige rassen zullen de haren ruien (uitvallen) bij een bepaalde lengte, om dan plaats te maken voor een nieuwe haar. Lunkarya’s en curly’s ruien wel. En hoe! De rui van deze dieren gaat nogal rigoureus: de lunkarya of curly verliest flinke bossen haar, kan zelfs vrijwel kaal worden, en daarna groeit op de kale plekken de nieuwe vacht. Die, idealiter, daarna steviger en harder van structuur is dan de afgeworpen vacht.

Vanwege deze vachtwissel, is de lunkarya strikt genomen ook geen écht langharig caviaras. Een zuiver langharig caviaras is immers langharig omdat de rui daarbij onderdrukt wordt waardoor de haren alsmaar door blijven groeien. Toch hebben we de lunkarya hier onder Langharige Rassen gezet, omdat het voor de beginnende liefhebber veel logischer is de lunkarya onder langharige rassen te zoeken.

Leuk is nog om te weten waar de cavia en zijn naam vandaan komt. De Zweedse gezusters Lundqvist hadden een dierenwinkel. Op een gegeven moment werd hen een nestje cavia’s aangeboden. Een van de jongen was een krullenbol met langer haar. Dit viel op, omdat de ouders borstelcavia’s waren die de normale lengte hadden qua haar en ook geen krullen. Ze hebben dit diertje verpaart met  peruvians en al direct in de eerste generatie kwamen er cavia’s met krullen uit voort. Dit herhaalden zij en het bleek dus dat er steeds in de eerste generatie al meteen dieren met krul werden geboren. Hierdoor werd aangetoond dat de krulfactor bij de Lunkarya’s dominant is. De gezusters besloten dat het niet de bedoeling was om steeds maar peruvians in te kruisen, want de vacht werd er zachter van. Ze wilden de vacht zo hard en ruig mogelijk houden. Vanaf dat moment proberen lunkaryafokkers de lunkaryafok zuiver te houden.

De naam Lunkarya komt van: Lunk = Lundqvist en rya = schaapje!

Foto's

(Op deze laatste foto is afgebeeld een lunkarya van 3 weken oud, die een kale plek toont op de neus. Dit is heel normaal en groeit vanzelf weer aan: door het zogen -waarbij de kop steeds tegen het moederlichaam stoot- breekt de behoorlijk stugge lunkarya-beharing af.)