Eenkleurige cavia’s

Eenkleurige cavia’s worden onderverdeeld in een zogenaamde ‘zwarte kleurrij’ en een ‘rode kleurrij’. Wat wordt hiermee bedoeld? Wel, de makkelijkste manier om dit te begrijpen is als je iets weet van het A-gen en het E-gen. Probeer niet te schrikken van het noemen van genetische codes, wie weet valt het wel mee als je doorleest. Uiteindelijk is het indelen van eenkleuren een stuk makkelijker te begrijpen als je weet wat het A-gen en E-gen doen!

Het A-gen heeft 4 verschillende varianten: A, Ar, at en a. Uitleg over Ar en at vind je onder Agouti. Hier hoef je enkel te weten dat A agouti is, en a niet-agouti.

De werking van het E-gen is wat uitgebreider, en werkt als volgt: elke cavia heeft 2 soorten pigmenten in zijn lijf: het roodpigment en het zwartpigment. Het E-gen bepaalt, hoeveel rood en hoeveel zwart er nou precies op één haar voorkomen, en ook hoe die zwart-rood verdeelde haren zich over het lichaam verspreiden. Er zijn 3 varianten: E, ep en e. Uitleg over ep vind je onder Twee- of meerkleurig. Hier zijn alleen E en e van belang.

· Heeft een cavia EE, dan wordt het zwart toegelaten. Bij agouti’s (AA) kan er dan hooguit nog een roodtint als tussenkleur te zien zijn, op een stukje van de haar. Maar bij niet-agouti dieren (aa)  zal er zelfs geen enkele haar te vinden zijn die ook maar één roodtintje laat zien. Al deze aa EE dieren zijn zwart, of een verdunning van zwart. Dit zijn dus de dieren uit de ‘zwarte kleurrij’ .

· Heeft een cavia ee, dan wordt al het rood toegelaten en tegelijk al het zwart onderdrukt. Omdat er geen enkele zwarttint meer getoond kan worden, kan een ee dier geen agouti zijn, want voor een agouti-variant heb je altijd een zwarttint op de haar nodig. Zelfs als een dier genetisch agouti zou zijn (AA) ziet het er met ee nog gewoon rood uit.
Deze ee dieren zijn dus rood, of een verdunning van rood. Dit zijn dus de dieren uit de ‘rode kleurrij’.

Hieronder zullen de zwarte kleurrij en rode kleurrij besproken worden. Ook komen daarna de effen witte cavia’s nog aan de orde.

De zwarte kleurrij

De zwarte kleurrij heeft 6 mogelijkheden. Onder deze kleurrij valt zwart, chocolade, slate blue, coffee, lilac en beige.

Zwart
Een zwart dier is volledig zwart, ook op de huid, nagels, snorharen en ogen.
De genetische kleur code is aa BB CC EE PP.
Zwart is een kleur die zeer algemeen is. In elk ras kan je zwart vinden. In de langharige rassen is het zwart vaak wat minder intensief.

Chocolade
Een chocoladebruin dier hoort een heel donkere tint bruin te hebben, zoals bittere chocolade. De ogen moeten zo donker mogelijk zijn, maar tonen iets vuurgloed, dit zijn vuurogen. De huid, snorharen en nagels moeten zo donker bruin mogelijk zijn.
De genetische kleurcode is aa bb CC EE PP.
Chocolade is een heel algemene kleur. Vooral de chocolade-driekleuren zijn op het moment van schrijven van deze tekst erg populair, in diverse rassen. Wel zijn vele chocolades (veel) te licht van kleur. Vaak zie je melkchocolade-achtige tinten. Dit is voor showdieren echter ongewenst.

Slate blue
Een slate blue dier is feitelijk de robijnoogverdunning van zwart. Het dier is leigrijs, zo egaal en intens mogelijk. Er mag geen bruine of rode zweem in de kleur te zien zijn. De ogen zijn robijnrood. De huidskleur is zo donker mogelijk grijs, tegen het antraciet aan.
De genetische kleurcode is aa BB CC EE prpr.
Slate blue is nog niet heel erg veel voorkomend, maar deze mooie kleur wint snel aan populariteit, in diverse rassen.

Coffee
Een coffee cavia is feitelijk de chocovariant van slate blue. Daar waar de slate blue beslist geen bruine zweem in het leigrijs mag vertonen, moet de coffee dat juist wel vertonen. De huidskleur is duidelijk lichter en bruiner dan bij slate blue en de robijnogen zijn net iets lichter. Je kan je de kleur wellicht het beste voorstellen als koffie met heel veel melk!
De genetische kleurcode is aa bb CC EE prpr.
Coffee wordt her en der als toevalsproduct geboren en vermoedelijk ook regelmatig niet als zodanig herkend. Er zijn hier nog geen fokkers bekend die het bewust fokken.

Lilac
Een lilac cavia –of, zoals je ook wel hoort: lila- is de roodoogverdunning van zwart. De kleur is moeilijk op papier te omschrijven, het is een lichtblauwachtige kleur met een rossige gloed, ongeveer zoals de turkse tortelduif. De huid, snorharen en nagels hebben geen pigment, zijn vleeskleurig. De ogen zijn rood.
De genetische kleurcode is aa BB CC EE pp.
Lilac is een veel geziene kleur in vrijwel alle rassen, behalve de borstels.

Beige
Een beige cavia is de chocovariant van lilac. De kleur is licht gelig bruin, met een lichtgrijze gloed. Huid en nagels hebben geen pigment. De ogen zijn rood.
De genetische kleurcode is aa bb CC EE pp.
Beige wordt vooral in gladhaar bewust gefokt, maar komt ook in andere rassen regelmatig voor, hoewel daar vaker als beige-driekleur. Alleen in borstels zie je deze kleur amper.

De rode kleurrij

De rode kleurrij heeft 5 mogelijkheden. Onder deze kleurrij valt rood, goud, buff, saffraan en crème.

Rood
Een rode cavia is diep, warm kastanjebruin. De huid en nagels zijn zwart. De ogen zijn donker.
De genetische kleurcode is aa BB CC ee PP.
Rood is een veel geziene kleur en komt in alle rassen voor, zowel effen als bont wordt veel gezien en is ook in veel rassen erkend.

Goud
Goud bestaat in roodoog en donkeroog. Alleen in roodoog is het een erkende kleur. Bij zowel donkeroog als roodoog moet goud duidelijk van rood te onderscheiden zijn. Het is een warm oranje kleur die niet te donker (teveel lijkend op rood) mag zijn. De huid en nagels mogen geen pigment tonen.
De genetische kleurcode is aa BB CC ee pp voor goud roodoog, en aa bb CC ee PP voor goud donkeroog.
Goud is een veel voorkomende kleur.

Buff
Buff is een donkere okergele cavia met donkere ogen en zonder pigment in huid en nagels. De buff moet duidelijk donkerder zijn dan crème en duidelijk lichter dan goud.
De genetische kleurcode is aa BB cdcd ee PP.
Buff komt vrij vaak voor, vooral in driekleur-combinaties.

Saffraan
Saffraan is een lichte, opvallend warm okergele cavia met rode ogen en zonder pigment in huid en nagels. Het is feitelijk de roodoog-verdunning van buff. Je kan je de kleur voorstellen als de meeldraden van de krokus.
De genetische kleurcode is aa BB cdcd ee pp.
Saffraan wordt als eenkleur en bonte nog niet veel gezien, maar is wel populair in driekleur.

Crème
Een crème cavia heeft idealiter een roomkleur, zoals van volle koffiemelk, en mag daarbij een wat gelige gloed vertonen. In de praktijk zijn ze vaak een stukje donkerder en zijn duidelijk licht gelig-oranje. Ze hebben pigmentloze huid en nagels. De ogen zijn donker.
De genetische kleurcode is aa BB cdca ee PP.
Crème is een populaire kleur maar de licht roomkleurige kleur die als ideaalbeeld omschreven wordt is moeilijk te vinden. De iets donkerder variant zie je echter veel.

Noot: alle dieren uit de rode kleurrij zijn hier met aa ee als genetische code omschreven. Het is echter mogelijk dat ze Aa ee of AA ee zijn, zie ook de uitleg in de eerste alinea en onze genetica-pagina’s.

Wit

Ook een witte cavia is eenkleurig. We hebben de wit donkeroog en wit roodoog.

Wit donkeroog
Een wit donkeroog cavia kan op twee manieren ontstaan.
1. Zo kan je een dier hebben dat zó enorm bont gevlekt is, dat toevallig alle kleurvelden onder witte vlakken verdwenen zijn. Ga je met zo’n dier fokken, dan vererft het als een ‘gewone’ bonte cavia. De kans dat er weer zo’n enorm bont gevlekte uit komt, waardoor weer alle kleur onder witte vlakken verdwijnt, is eigenlijk bijna niet aanwezig.
2. Er is maar één manier om een fokzuivere wit donkeroog te hebben. Fokzuiver betekent, dat als je met een wit donkeroog fokt, je er ook weer wit donkeroog uit kan fokken. Hoe ontstaat zo’n fokzuivere wit donkeroog? Wel, stel je een rood dier voor (ee). Die heeft donkere ogen. Als je nou al dat rood eruit filtert, met behulp van zilvergenen (crcr) hou je een wit dier over, met donkere ogen.
Zo een ee crcr wit donkeroog zal nog wel de donkere huidskleur hebben die een rood dier heeft. Omdat men op shows liever een zo pigmentloos mogelijk dier ziet, dus ook zonder pigment in huid en nagels, wordt daarom ook vaak een chocoverdunning (bb) hierbij ingefokt. Deze bb-genen halen wat van het donkere pigment uit de huid. Dus, hoewel puur technisch gezien een wit donkeroog ee crcr als genetische code heeft, hebben de wit donkerogen in de praktijk toch vaak bb crcr ee. Handig om te weten als je wit donkeroog wil kruisen met andere kleuren!

Wit roodoog
Een wit roodoog cavia is genetisch gezien hetzelfde als een rus: caca. Alleen wordt er bij wit donkeroog streng geselecteerd op zo weinig mogelijk pigment. Alle andere genen van de wit roodoog kunnen enorm variëren, maar komen niet tot uiting. Je weet dus ook eigenlijk nooit helemaal zeker wat een wit roodoog, caca dus, voor genetische bagage allemaal bij zich draagt en hoe hij vererft als je hem met andere kleuren kruist.
Ook een weetje: bij cavia’s spreken we zorgvuldig van wit roodoog en hebben we het nooit over albino. Een albino wordt bij andere dieren gekregen door een nóg verdere verdunning op het C-gen, namelijk cc. En die verdunning bestaat niet bij cavia’s, verder dan caca kunnen we niet verdunnen. Het verschil zit hem daarin, dat bij caca het pigment in aanleg aanwezig is, maar onderdrukt wordt, terwijl bij cc (albino) het pigment volledig ontbreekt.